Bài 9:QUAN HỆ QUỐC TẾ TRONG VÀ SAU THỜI KỲ CHIẾN TRANH LẠNH

by Thần Thoại 29/12/2010, 8:37 am

I. Mâu thuẫn Đông – Tây và sự khởi đầu của chiến tranh lạnh
- Sau chiến tranh TG II, Mĩ và Liên Xô chuyển sang đối đầu đi tới tình trạng Chiến tranh lạnh. Đó là sự đối lập về mục tiêu và chiến lược của hai cường quốc
- Chiến tranh lạnh là chính sách thù địch, căng thẳng trong quan hệ giữa Mĩ, các nước phương Tây với Liên Xô và các nước XHCN
- Những sự kiện từng bước đưa tới Chiến tranh lạnh là
• 3.1947 học thuyết Truman, 6.1947 kế hoạch Mácsan, 4.1949 thành lập Liên minh Bắc Đại Tây Dương (NATO)
• 1.1949 Liên Xô và các nước XHCN thành lập Hội đồng tương trợ kinh tế, 5.1955 thành lập Tổ chức Hiệp ước Vácsava
 Cục diện 2 cực, 2 phe được xác lập. Chiến tranh lạnh bao trùm thế giới.
II. Xu thế hoà hoãn Đông – Tây và chiến tranh lạnh chấm dứt
- Đầu thập kỷ 70, xu hướng hoà hoãn Đông – Tây đã xuất hiện.
+ 11/1972 Đông Đức – Tây Đức ký Hiệp định về những cơ sở quan hệ 2 nước.
+1972 Liên Xô – Mĩ ký Hiệp ước cắt giảm vũ khí chiến lược.
+8/1975, 33 nước Châu Âu, Mĩ, Canada ký Định ước Henxinki bảo đảm an ninh và hợp tác Châu Âu.
+ Đầu những năm 70, hai siêu cường Xô – Mĩ có những cuộc gặp gỡ cấp cao, nhằm hợp tác về kinh tế, khoa học kỹ thuật và hạn chế chạy đua vũ trang.
12/1989 cuộc gặp cấp cao Xô – Mĩ tuyên bố chấm dứt Chiến tranh lạnh.
• Nguyên nhân Chiến tranh lạnh chấm dứt
- Chiến tranh lạnh làm suy giảm thế mạnh của Liên Xô và Mĩ.
- Tây Âu và Nhật Bản vươn lên trở thành đối thủ, thử thách Mĩ.
- Liên Xô ngày càng lâm vào khủng hoảng trì trệ.
III. Thế giới sau Chiến tranh lạnh
- 1989-1991 chế độ XHCN tan rã ở Đông Âu và Liên Xô, trật tự 2 cực tan rã.
- Xu thế phát triển của thế giới ngày nay:
+ Trật tự thế giới đang hình thành theo xu hướng "đa cực".
+ Các quốc gia điều chỉnh chiến lược phát triển, tập trung vào phát triển kinh tế.
+ Mĩ ra sức thiết lập trật tự "một cực" bá chủ thế giới, nhưng khó thực hiện.
+ Sau Chiến tranh lạnh, hoà bình thế giới được củng cố, tuy nhiên nội chiến, xung đột vẫn diễn ra nhiều nơi như Châu Phi và Trung Á.
- Sang thế kỷ XXI, xu thế hoà bình, hợp tác và phát triển là xu thế chính trong quan hệ quốc tế.
- Sự xuất hiện chủ nghĩa khủng bố, nhất là sự kiện 11/9/2001 đã tác động mạnh đến tình hình chính trị và quan hệ quốc tế.